نحوه محاسبه و پرداخت شارژ ساختمان : صفر تا صد

آپارتمان‌ نشینی فرهنگ خاص خود را می‌طلبد و باید مقرراتی بین ساکنان آن وجود داشته باشد تا از بروز هر گونه اختلافی بین همسایگان پیشگیری شود. از جمله این مقررات، نحوه محاسبه هزینه ‌های ساختمان است که باید به طور عادلانه‌ای بین ساکنان تقسیم شود. در ادامه می‌خواهیم در مورد انواع هزینه‌ها  اعم از ثابت و متغیر و همچنین بهترین روش محاسبه هزینه ها صحبت کنیم.

شارژ ساختمان به مبلغی گفته می‌شود که ساکنین یک آپارتمان به طور مشترک برای پرداخت هزینه‌های جاری و عمرانی ساختمان، به صورت ماهانه یا سالانه پرداخت می‌کنند. پرداخت شارژ ساختمان برای حفظ نظم و بهداشت آپارتمان، تأمین امنیت ساکنین و همچنین نگهداری و تعمیرات ساختمان ضروری است.

1. انواع هزینه های ساختمان

هزینه های ساختمان در حالت کلی به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم:

هزینه‌های ثابت

هزینه‌های ثابت هزینه‌هایی هستند که بابت امکانات دائمی ساختمان پرداخت می‌شوند. نحوه محاسبه هزینه های مشترک در آپارتمان این‌گونه است که  این هزینه‌ها به صورت یکسان میان تمام ساکنین ساختمان تقسیم می‌شوند و مواردی مثل میزان استفاده یا متراژ واحد افراد در محاسبه آن تأثیری ندارد. چراکه در واقع این هزینه‌ها بابت یک‌سری امکانات مشترک پرداخت می‌شوند. می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آب: هزینه آب مصرفی عمومی ساختمان، مانند آب شستشوی محوطه، آبیاری فضای سبز و …
• برق: هزینه برق مصرفی عمومی ساختمان، مانند روشنایی راهروها، پارکینگ و …
• گاز: هزینه گاز مصرفی عمومی ساختمان، مانند گرمایش و …
• مسکن: عوارض شهرداری و سایر هزینه های مربوط به ملک
• حفاظت و نگهبانی: حقوق نگهبان، سرایدار و …
• نظافت و سرایداری: حقوق نظافتچی و هزینه مواد شوینده
• آسانسور: هزینه تعمیرات و نگهداری آسانسور
• هزینه‌های باغبانی: به صورت ثابت برای هر واحد

هزینه‌های متغیر یا عمرانی

نوع دیگر از هزینه‌های آپارتمان، هزینه‌هایی هستند که بابت تعمیر قسمت‌های مشترک ساختمان پرداخت می‌شوند که به آن‌ها هزینه‌های متغیر می‌گویند. هزینه‌های متغیر بر اساس یک سری معیارهای مشخص مثل متراژ، تعداد واحدها و همچنین تعداد افراد ساکن در ساختمان تعیین می‌شوند.

قابل ذکر است که تمام افراد آپارتمان، تحت هر شرایطی، ملزم به پرداخت این هزینه‌ها هستند. حتی اگر برخی افراد به هیچ وجه از امکانات مشاع ساختمان، استفاده نکنند نیز باز باید این هزینه‌ها را بپردازند. هزینه‌های متغیر ساختمان برای اموری مثل تعمیر ایزوگام، تعمیر آسانسور و بیمه ساختمان و … اخذ می‌شوند. این هزینه‌ها در راستای تامین آسایش ساکنین ساختمان است.

• تعمیرات و نگهداری: شامل تعمیرات سقف، دیوارها، لوله کشی، برق کشی، آسانسور و …
• بازسازی: شامل نقاشی، گچ کاری، کاشی کاری و …

2. بهترین نحوه محاسبه هزینه ‌های ساختمان

بعد از شناخت انواع هزینه‌های آپارتمان، باید یک روش مناسب برای محاسبه این هزینه‌ها انتخاب کرد. با توجه به این که مولفه‌های بسیاری می‌توانند در این موضوع دخیل باشند، بهتر است از روش‌های نوین استفاده شود. به عنوان مثال استفاده از نرم‌افزارهای محاسبه‌گر، می‌تواند روش مناسبی برای انجام این کار باشد.

روش های محاسبه شارژ:

• شارژ ثابت: در این روش، مبلغ شارژ برای همه واحدها به صورت یکسان تعیین می‌شود. این روش برای ساختمان هایی که واحدهای مشابهی دارند و میزان مصرف آنها تقریباً یکسان است، مناسب است.

• شارژ بر حسب متراژ: در این روش، مبلغ شارژ بر اساس متراژ هر واحد تعیین می‌شود. این روش برای ساختمان هایی که واحدهای با متراژهای مختلف دارند، مناسب است.

• شارژ بر حسب تعداد نفرات: در این روش، مبلغ شارژ بر اساس تعداد نفرات ساکن در هر واحد تعیین می‌شود. این روش برای ساختمان هایی که تعداد نفرات ساکن در واحدها متفاوت است، مناسب است.

• روش ترکیبی: در این روش، از ترکیبی از روش های بالا برای محاسبه شارژ استفاده می‌شود. به عنوان مثال، می توان 50% شارژ را بر اساس متراژ و 50% را بر حسب تعداد نفرات محاسبه کرد.

بد نیست بدانید که به کارگیری نرم‌افزارها توسط مدیران ساختمان، می‌تواند سرعت و دقت محاسبات را به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش دهد. از این رو امروزه اکثر مدیران از همین روش‌ برای تعیین شارژ ساختمان استفاده می‌کنند.

البته، لازم است این موضوع را نیز متذکر شویم که بخشی از هزینه‌های ساختمان، هزینه‌هایی هستند که محاسبه آن‌ها ربطی به مدیر ساختمان ندارد. به طور مثال نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

هزینه‌های قبوض

با توجه به این که امروزه در آپارتمان‌ها برای هر واحد یک کنتور مجزا، نصب می‌شود، هزینه‌های امکاناتی مثل گاز، آب و برق جداگانه محاسبه می‌شوند. پرداخت این هزینه‌ها نیز طبیعتا ارتباطی به هیئت مدیره ندارد و‌ هر واحدی باید طبق میزان مصرف خود هزینه بپردازد.

هزینه‌های موردی

در برخی مواقع ممکن است که مالک یک آپارتمان‌ تصمیم بگیرد نمای داخلی یا خارجی واحد خود را تغییر دهد. در چنین شرایطی جزئیات طرح مورد نظر مالک، حتما باید با هیئت مدیره ساختمان در میان گذاشته شود. اما تمام هزینه‌ها باید توسط خود مالک پرداخت شود و سایر ساکنین و حتی هیئت مدیره هیچ مسئولیتی بابت این هزینه‌ها ندارند.

3. پرداخت شارژ ساختمان

مراحل پرداخت شارژ :

1. قرائت کنتورها: کنتورهای آب، برق و گاز هر واحد قرائت شده و میزان مصرف هر واحد ثبت می شود.
2. محاسبه شارژ: با توجه به میزان مصرف هر واحد و هزینه های ثابت، مبلغ شارژ هر واحد محاسبه می شود.
3. ارسال قبض شارژ: قبض شارژ برای هر واحد صادر و به ساکنین تحویل داده می شود.
4. پرداخت شارژ: ساکنین می توانند از طریق روش های مختلف مانند نقدی، کارت به کارت و آنلاین، شارژ خود را پرداخت کنند.

روش های پرداخت شارژ ساختمان :

• نقدی: پرداخت شارژ به صورت نقدی به مدیر ساختمان یا مسئول مربوطه
• کارت به کارت: واریز مبلغ شارژ به کارت

پیگیری پرداخت شارژ ساختمان :

• ارسال اخطار: در صورت عدم پرداخت شارژ توسط ساکنین، مدیر ساختمان می‌تواند به آنها اخطار کتبی ارسال کند.
• قطع خدمات: در صورت عدم پرداخت شارژ پس از ارسال اخطار، مدیر ساختمان می‌تواند خدمات مشترک مانند آب، برق و گاز واحد بدهکار را قطع کند.
• شکایت به مراجع قانونی: در صورت عدم پرداخت شارژ پس از قطع خدمات، مدیر ساختمان می‌تواند به مراجع قانونی مانند شورای حل اختلاف یا دادگاه عمومی شکایت کند.

نمونه فرم محاسبه شارژ آپارتمان :

این فرم شامل موارد زیر است:

• نام و نام خانوادگی ساکن

• شماره واحد

• متراژ واحد

• تعداد نفرات ساکن

• میزان مصرف آب، برق و گاز

• مبلغ شارژ ثابت

• مبلغ شارژ متغیر

• جمع مبلغ شارژ

4. نکات مهم در خصوص شارژ آپارتمان

وظایف مدیر ساختمان :

• تهیه و تنظیم بودجه
• محاسبه شارژ
• ارسال قبض شارژ
• پیگیری پرداخت شارژ
• نگهداری از اسناد و مدارک

حقوق ساکنین :

• دسترسی به اطلاعات مربوط به شارژ
• اعتراض به مبلغ شارژ
• شرکت در مجمع عمومی

5. قوانین مربوط به شارژ ساختمان

گاهی ممکن است به امکانات مشترک ساختمان به خاطر سهل‌انگاری یا کوتاهی یکی از ساکنان، خسارت وارد شود. در این مواقع فقط فرد خاطی باید تمام هزینه‌های مربوطه را پرداخت کند و اگر به هر دلیلی از انجام این کار امتناع کند، مسئولان ساختمان می‌توانند به دو روش این مشکل را حل کنند:

1.ابلاغ اظهارنامه قانونی

زمانی که یکی از ساکنان ساختمان از پرداخت خسارت‌ سر باز بزند، هیئت مدیره مکلف است که این موضوع را از مراجع قانونی پیگیری کند. بعد از طی شدن این فرآیند یک ابلاغیه برای فرد مورد نظر ارسال می‌شود. طبق این ابلاغیه آن فرد مکلف است که هزینه لازم را حداکثر طی ده روز به هیئت مدیره ساختمان پرداخت کند و خسارت وارده را جبران کند.

2. قطع خدمات مشترک

در صورتی که پس از دریافت ابلاغیه، مجددا فرد هزینه لازمه را پرداخت نکند، هیئت مدیره می‌تواند او را از خدمات مشترک ساختمان، محروم کند. لازم به ذکر است که اگر این امر نیز موثر نباشد و کار به دادگاه کشیده شود، حتما دادگاه فرد خاطی را به نفع هیئت مدیره ساختمان جریمه می‌کند. حتی این احتمال نیز وجود دارد که دادگاه فرد مورد نظر را از خدمات دولتی نیز محروم کند.

قانون تملک آپارتمانها:

این قانون در سال 1343 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است و به روابط بین ساکنین آپارتمان ها و نحوه اداره امور آپارتمان می پردازد.

• ماده 4 قانون تملک آپارتمانها:

پرداخت حق شارژ به عهده تمام ساکنین است و عدم پرداخت آن تخلف محسوب می شود.

• ماده 10 قانون تملک آپارتمانها:

در صورت عدم پرداخت شارژ توسط یک یا چند نفر از ساکنین، هیئت مدیره می تواند از طریق مراجع قانونی اقدام به وصول آن کند.

• ماده 28 قانون تملک آپارتمانها:

شارژ آپارتمان باید صرف هزینه های مربوط به موارد زیر شود:

* **هزینه های جاری:** مانند آب، برق، گاز، تلفن، نظافت، نگهبانی و ...
* **هزینه های عمرانی:** مانند تعمیرات و نگهداری، بازسازی و ...

آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمانها:

این آیین نامه در سال 1376 به تصویب هیئت وزیران رسیده است و جزئیات مربوط به نحوه محاسبه و پرداخت شارژ ساختمان را شرح می دهد.

• ماده 10 آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان ها:

هیئت مدیره موظف است ظرف دو ماه پس از انتخاب، پیش بینی هزینه های سالانه ساختمان را به صورت برآورد تهیه و به تصویب مجمع عمومی برساند.

• ماده 11 آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان ها:

شارژ باید به صورت ماهانه توسط ساکنین پرداخت شود.

• ماده 12 آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمانها:

در صورت عدم پرداخت شارژ ساختمان توسط یک یا چند نفر از ساکنین، هیئت مدیره می تواند از طریق مراجع قانونی اقدام به وصول آن کند.

مصوبات شورای حل اختلاف:

• شورای حل اختلاف نیز در خصوص نحوه محاسبه و پرداخت شارژ آپارتمان، مصوباتی دارد.

• به عنوان مثال، در یکی از مصوبات شورای حل اختلاف آمده است:

در صورت عدم پرداخت شارژ توسط یک یا چند نفر از ساکنین، هیئت مدیره می تواند تا دو برابر مبلغ شارژ، جریمه دیرکرد از آنها دریافت کند.

نکات مهم:

• ساکنین حق دارند به صورت کتبی از هیئت مدیره درخواست کنند تا اسناد و مدارک مربوط به هزینه های شارژ ساختمان را به آنها ارائه دهد.
• ساکنین حق دارند در صورت اعتراض به مبلغ شارژ ساختمان ، به مجمع عمومی اعتراض کنند.
• هیئت مدیره موظف است در صورت عدم پرداخت شارژ ساختمان توسط یک یا چند نفر از ساکنین، از طریق مراجع قانونی اقدام به وصول آن کند.

نمونه اخطار پرداخت شارژ:

این اخطار شامل موارد زیر است:

• نام و نام خانوادگی ساکن

• شماره واحد

• مبلغ بدهی

• مهلت پرداخت

• عواقب عدم پرداخت

• نمونه فرم شکایت به مراجع قانونی:

این فرم شامل موارد زیر است:

• نام و نام خانوادگی شاکی
• آدرس شاکی
• نام و نام خانوادگی مشتکی عنه
• آدرس مشتکی عنه
• شرح موضوع
• دلایل و مستندات

سخن آخر

آپارتمان نشینی، به عنوان یکی از رایج ترین شیوه های زندگی در جوامع امروزی، مزایای بسیاری مانند دسترسی آسان به امکانات رفاهی، امنیت و آسایش را به همراه دارد. اما این نوع زندگی، چالش هایی را نیز به وجود می آورد که یکی از مهم ترین آنها، مدیریت و پرداخت هزینه های مشترک آپارتمان است.

در این متن سعی کردیم در مورد نحوه هزینه های ساختمان و نحوه محاسبه این هزینه‌ها صحبت کنیم. سعی بر این شد که به انواع این هزینه‌ها اعم از ثابت، متغیر، هزینه‌های موردی و هزینه‌های قبوض بپردازیم و راه‌های قانونی برای کسانی که از پرداخت این هزینه‌ها سرباز می‌زنند را بیان کنیم. با رعایت چنین قوانینی ساکنان می‌توانند زندگی آپارتمان‌نشینی خوبی را تجربه کنند.

لطفا نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول